Có thể nói tang lễ người Công Giáo hay còn gọi là người theo theo đạo Thiên Chúa đã có từ rất lâu đời. Nghi thức này về cơ bản có sự thay đổi trong lịch sử cận đại đến hiện đại. Tuy nhiên, trong hơn 100 năm gần đây thì không có sự đổi thay đáng kể trong quy trình cũng như cách tổ chức tang lễ cho người Công Giáo.
Cùng đội ngũ của hoa viên Sala Garden tìm hiểu chi tiết và cặn kẽ trong bài viết này nhé.
Nguồn gốc của tang lễ người theo đạo Công Giáo
Tang lễ Công giáo có cơ sở chủ yếu trong Kinh Thánh, nơi mà những lời dạy của Chúa Kitô về sự sống và cái chết được trình bày. Nhiều đoạn Kinh Thánh như Kinh thánh Hết Phục Sinh và các sự kiện về cuộc sống và ngày kết thúc của Chúa Kitô đã tạo ra cơ sở lý luận và tâm linh cho lễ tang.
Ngoài ra, Giáo Lý Công giáo đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành và giải thích ý nghĩa của tang lễ. Công giáo dạy rằng sự sống lại và cuộc sống vĩnh cửu là những hi vọng chính của đời sống tâm linh, và tang lễ là cơ hội để cộng đồng Công giáo thể hiện lòng tôn kính và cầu nguyện cho người đã khuất.
Các bước chuẩn bị cho tang lễ Công Giáo
Đối với người Công giáo hay Thiên Chúa thì họ có một niềm tin mãnh liệt rằng sau khi qua đời thì linh hồn của người đã khuất sẽ được về Thiên Đàng với chúa Kitô. Chính vì vậy, để linh hồn được thanh thản ra đi, gia đình sẽ tổ chức tang lễ một cách trang nghiêm nhất cũng như chuẩn bị trước để người thân sắp qua đời nhận được Minh Thánh Chúa nhiều lần.
Tham khảo thêm: nghi thức tang lễ người Hoa theo chuẩn 17 nghi lễ tại Việt Nam
Mời cha xứ sức dầu lúc lâm chung
Đây gần như là nghi thức chính thống và rất phổ biến trong đạo Thiên Chúa. Tuy nhiên, không phải ai cũng được trải qua nghi thức này vì một số người có thể ra đi đột ngột.
Việc đầu tiên khi người thân đang hấp hối, nguy kịch, con cháu, người thân trong gia đình và cộng đồng giáo dân sẽ thực hiện việc xức dầu xung quanh giường người sắp mất. Việc làm này là việc quan trọng với người sắp mất, mang ý nghĩa giúp họ được thanh thản, an tâm trước khi nhắm mắt xuôi tay.
Bên cạnh đó, gia đình sẽ mời Cha xứ đến để ban phép lành cũng như đọc Kinh dọn mình chết lành để cùng cầu nguyện cho người sắp mất. Hoặc thực hiện nghi thức phó dâng linh hồn.
Đánh chuông báo tin tử
Sau khi nhà có người qua đời, người nhà sẽ thông báo với nhà thờ và thực hiện nghi thức đánh chuông thông báo.
Theo quy tắc “thất nữ, cữu nam” tức là nếu người chết là nam thì sẽ đánh 7 tiếng chuông, người ngữ sẽ đánh 9 tiếng chuông
Mọi người trong công đồng Công giáo sẽ thực hiện việc đọc kinh, cầu nguyện và giúp đỡ gia đình có người qua đời. Việc làm này cũng thể hiện đặc điểm của người Công giáo chính là tính cộng đồng cao, luôn sẵn sàng tạm gác công việc để hỗ trợ lẫn nhau.
Các nghi thức trong tang lễ Công giáo
Nghi thức tang lễ trong công giáo sẽ được tổ chức qua 4 bước chính bên dưới.
- Nghi thức lúc chuẩn bị lìa cõi thế trần (chúng tôi có chia sẻ qua ở mục trên)
- Nghi thức liệm người chết (nhập liệm)
- Nghi thức động quan trong tang lễ Công Giáo
- Nghi thức di quan trong tang lễ Công Giáo
Về cơ bản sẽ không có nhiều thay đổi ở các nơi với các nghi thức này tại Việt Nam (ở nước ngoài có thể khác đôi chút). Mời độc giả đi qua từng bước bên dưới
Nghi thức lúc lâm chung
Khi người thân mới lâm chung, gia đình cần thực hiện các việc sau cho người đã khuất:
Thực hiện nghi thức mộc dục tức tắm rửa, vệ sinh cho người đã mất. Gia đình nên cẩn thận vệ sinh nhẹ nhàng bằng rượu hoặc trà, thay trang phục bằng đồ thánh, cắt móng tay móng chân sạch sẽ cho vào khăn và bỏ vào quan tài. Gia đình có thể tự thực hiện hoặc liên hệ dịch vụ tang lễ trọn gói để có tổ chức đám tang một cách chu toàn nhất, tránh xảy ra sai xót.
Thi thể sẽ được đặt tại nơi sạch sẽ, đầy đủ ánh sáng. Được đặt tại nơi thuận tiện cho nghi thức nhập liệm được thuận tiện và cho người thân, con cái ở kề bên đọc kinh, cầu nguyện.
Tiếp đến sẽ có một số công việc cần triển khai nghi có người theo đạo Công Giáo mất để chuẩn bị cho tang lễ được chu toàn bao gồm:
- Liên hệ giáo xứ, báo cáo Cha để chọn ngày giờ làm lễ.
- Chọn nghĩa trang nếu an táng – chôn cất.
- Chuẩn bị di ảnh kích thước 25 x 30.
- Chuẩn bị sách kinh, sách hát dùng trong giờ cầu nguyện và thánh lễ.
- Chuẩn bị giấy chứng tử, giấy báo tử.
- Phân công việc tổ chức tang lễ cho người thân trong gia đình
- Sắp xếp thời gian viếng tang, cầu nguyện và thánh lễ an táng.
- Thông báo đến bà con láng giềng, bạn bè gần xa.
Nghi thức nhập liệm trong tang lễ Công giáo
Nghi thức nhập liệm sẽ do gia đình quyết định thời gian và sẽ cùng người thân trong gia đình, bà con giáo dân đọc kinh, hát thánh ca trước Cha xử đến làm lễ.
Sau khi đọc kinh, Cha xứ sẽ tiến hành vẩy nước thánh lên người mất. Quan tài người mất được đặt giữa nhà. Sau khi nhập liệm xong, người thân mới bắt đầu mặc áo tang cũng như chuẩn bị bàn thờ cho người mất.
Tang lễ Công giáo không đặt nặng vấn đề cúng kính cũng như không chuẩn bị đồ cúng để gọi vong hồn người mất về nhập vị như tang lễ Phật giáo. Người Công giáo chủ yếu chỉ đọc kinh cầu nguyện cho linh hồn người mất sớm được về với Chúa Trời.
Tuỳ theo sự sắp xếp của gia đình, điều kiện kinh tế mà sẽ có cách trang trí bàn thờ trong tang lễ khác nhau. Bàn thờ thường sẽ có di ảnh người mất, một bảng hoặc tấm vải thông tin như tên Thánh, thông tin ngày sinh, quê quán, hưởng thọ…Xung quanh được bố trí nến trắng, hoa tang lễ và một số đồ dùng khác.
Nghi thức động quan trong tang lễ Công giáo
Trước khi thực hiện nghi thức động quan, gia đình và người thân sẽ đọc kinh quanh quan tài người mất, thay phiên nhau thực hiện trong suốt thời gian diễn ra đám tang.
Nghi thức động quan trong tang lễ Công Giáo sẽ kéo dài liên tục trong ngày vào các thời điểm khác nhau. Đan xen kẽ các thời gian trong ngày gia đình sẽ túc trực để tiếp đón khách viếng – chia buồn và tỏ lòng thương tiếc.
Nghi thức di quan trong tang lễ Công giáo
Nghi thức di quan được xem như nghi lễ tiễn đưa người mất đoạn đường cuối để về với nhà Chúa.
Thông thường nghi thức di quan sẽ được thực hiện qua 2 nơi.
Đầu tiên, sẽ di quan lên nhà thờ – nơi cha xứ sẽ thực hiện việc Phục vụ thánh thể trước. Để làm điều này thì sẽ có một đội di quan (người nhà hoặc bạn bè hoặc bên dịch vụ cung cấp).
Nếu ở xa có thể đi xe được trang trí làm xe tang lễ di chuyển, nếu ở gần nhà thờ thì có thể đi bộ với quy cách 3 người đàn ông gồm một người cầm cây trượng đài có hình thánh giá; hai người đi hai bên cầm cây trượng đài gắn nến hoặc đèn dầu dẫn đầu đoàn.
Tiếp sau đó là người cầm cờ tang màu tím hoặc đen, kèn trống. Sau nữa là đến người cầm lư hương, người cầm di ảnh và người cầm áo quan. Cuối cùng là con cháu, người thân, hàng xóm đi sau áo quan.
Cần lưu ý khi di quan ra khỏi nhà, đoàn tháp tùng sẽ quay đầu lạy 3 lần để từ biệt. Người cầm di ảnh và lư hương cũng hướng mặt vào nhà cúi chào 3 lần.
Tiếp đó, sau khi Thánh Lễ tại nhà thờ kết thúc thì sẽ thực hiện di quan để chôn cất tại nghĩa trang hoặc được hoả táng theo nghi thức của người Công giáo.
Những lưu ý trong tang lễ Công giáo
Tang lễ Công giáo không chỉ thể hiện nét văn hóa tôn giáo riêng mà còn mang ý nghĩa thể hiện tính cộng đồng cao. Do vậy, việc tổ chức tang lễ cũng như viếng thăm cần lưu ý những điều sau:
- Tổ chức đơn giản, không cầu kì vì người Công giáo chủ yếu chỉ tập trung vào việc cầu nguyện tiễn đưa người đã khuất, không quá chú trọng cúng kính.
- Hạn chế việc khóc lóc khi thực hiện các nghi lễ. Việc khóc lóc tiếc thương người ra đi là điều không tránh khỏi. Tuy nhiên, việc này sẽ dễ khiến người mất không thanh thản ra đi, dễ lưu luyến trần gian. Gia đình và khách đến dự cần chú ý vấn đề này.
- Không giết thịt đãi đàng, tổ chức tiệc linh đình.
- Người thân, bà con hàng xóm nghiêm túc đọc kinh cầu nguyện cho người mất.
- Khách đến dự tang lễ nên trang nghiêm, lịch sự, quần áo phù hợp để thể hiện sự chia buồn với gia đình người mất.
Kết luận
Nhìn chung, tang lễ Công giáo không tổ chức quá cầu kỳ nhưng cũng có nhiều nghi thức khác nhau cần sự hỗ trợ từ nhiều người. Tang lễ cũng tổ chức rất bài bản, chỉn chu và trang nghiêm. Do vậy, để tang lễ được tổ chức một cách chu toàn, suôn sẻ, gia đình có thể tìm đến các dịch vụ tang lễ trọn gói.
Tại Sala Garden, nhằm chia sẻ gánh nặng cho gia đình có người qua đời, chúng tôi cung cấp dịch vụ tang lễ trọn gói với nhiều tiện ích khác nhau. Không chỉ giúp bạn thực hiện các nghi thức trong tang lễ một cách tốt nhất mà còn hỗ trợ bạn việc hỏa táng hay lưu giữ tro cốt ngay tại hoa viên nghĩa trang sinh thái đẹp và hiện đại bậc nhất tại Việt Nam.
